Türkiye’nin ilk ücretli kanalı Cine5 Neden Kapandı?
Cine5, 1993 yılında Erol Aksoy tarafından kurulan Türkiye’nin ilk ücretli ve şifreli kanalıdır. Yayına geçtiği dönemde, seçkin filmleri üyeleri ile buluşturmuştur. Cine5 sırasıyla; Star TV, Flash TV, TeleOn, Show TV, Kanal 6, HBB, TGRT, ATV ve Kanal D’den sonra Türkiye’nin onuncu özel ve ilk şifreli televizyon kanalı olmuştur.
Cine5, bir dönem futbol maç yayın haklarını da alarak üye sayısını 700.000’e çıkarmıştır. Ayrıca her ay üyelerine Cine5 Dergisini ücretsiz göndererek de bir ilki başlatmıştır. Özendirme politikasını da çok iyi yapıp, maçların ve filmlerin ilk 5 dakikasını şifresiz gösterip, sonra şifreye geçerlerdi. Oda spreyini aynaya sıkıp tersten tek gözünü kapatarak bakınca şifresi çözülüyor söylentisiyle dönemine damga vurdu..
Cine5 izleyebilmek için bir decoder sahibi olmanız gerekiyordu. Decoder’i geri iade etmediğinizde ise kartınızdan 110 milyon lira çekiliyordu. Cine 5’in şifreli yayıncılık politikasının sonunu pc ve internet getirdi. Cine 5’i çözen basit bir programın internet kullanıcılarına ulaşması ve bunun dışında sahte decoderlerin piyasaya çıkması ile digital şifreleme gerektiğine karar verilerek kanal şifresiz hale getirildi.
Futbol maç yayın haklarını da alması ile birlikte üye sayısını 700.000’e çıkarmıştır. Digiturk üzerinden yayın yapan Lig TV’nin Spor Paketi adı altındaki üye sayısı bile bu rakamlara ulaşamamıştır. 1997 yılı ile birlikte Maxi TV ve Supersport adlı kardeş kanallar kurulmuştur. Kanallar uzun bir süre Türksat uydusu üzerinden üyelerine ulaştıktan sonra; 2000 yılı ile birlikte Kablo TV’den de yayına başlamışlardır.
Cine5 2000 yılında, Galatasaray’ın UEFA Kupası müzesine götürdüğü sene tüm maçlarını yayınlamıştır. (Yasal olarak TRT’nin yayınladığı final hariçtir.) O dönemde halkın ihtiyaçları doğrultusunda hareket eden Cine5 halkın büyük beğenisini kazanmıştır. Daha sonra Eylül 2000’de Cine+Digital’i hayata geçirmiş ve o dönem yine futbol maç yayın haklarını almıştır. Ayrıca üyelerine dünyanın en çok izlenen 2 tane belgesel kanalını sunmuştur: Travel Channel, AdventureOne.
Cine5’in çöküşünün başlangıcı
2004 yılında Erol Aksoy’un İktisat Bankası’ndan doğan borçları nedeniyle TMSF el koymuş ve 2006’da şifresiz yayına geçmiştir. 2006’da Erol Aksoy, borçlarını taksitlendirerek TMSF’ye ödeyeceğine dair taahhüt vererek kanalı geri almıştır. Cine5, 2006 yılının sonuna doğru yenilenme sürecine girerek yeniden bir sinema kanalı olmuştur. 20 Eylül 2008’de TMSF, Erol Aksoy’un taahhüt verdiği zaman diliminde borçlarını ödemediği gerekçesiyle Cine5’e ve kardeş kanallarına tekrar el koyuyor..
Cine5’in logosu 1 Haziran 2009’da yenilenerek daha küçük, parlak ve koyu bir hâle getirilmiştir. Ayrıca yıllardır aynı olan jeneriklerde de bazı küçük değişiklikler yapılmıştır.
Gelelim kırılma anına.. TMSF, Cine5’in satışını sonuçlandırıyor ve 4 Şubat 2011 Cuma günü yapılan ihale sonucunda Cine5, Al Jazeera Türk Yayıncılık Hizmetlerine devrediliyor.
Ama iş bununla bitmiyor.. Kanalın eski sahibi Erol Aksoy Danıştay 13. Dairesine dava açıyor ve sonucunda Danıştay şirketin rayiç değerinin altında bir bedelle satıldığı gerekçesiyle 9 Aralık 2014 tarihinde Al Jazeera Türk Yayıncılık Hizmetlerine yapılan satışı iptal ediyor.
Fakat Danıştay’ın kararı TMSF tarafından “Danıştay’ın iptal kararının uygulanması hâlinde şirketin kazanılmış haklarının zarar göreceği, şirketler nezdinde ‘kamuya güven’ ilkesinin sarsılacağı ve bundan sonraki ihalelere katılımı azaltıcı etkisi” belirtilerek uygulanmıyor.
Uzun süredir yayınlarına programlarının tekrar bölümleri ile devam eden kanal için 23 Aralık 2015 tarihinde kanalın yetkilileri tarafından tasfiye açıklaması yapılıyor… Cine5, 30 Aralık 2015 tarihinde saat 16.00’da “Kendine İyi Bak” programı yayında iken ekranlara anlık bir colorbar sinyali gelmesiyle ve ardından uydu sinyalinin tamamen kesilmesiyle yayın hayatına son verdi. Kanalın binası hâlen Maslaktaki Gürel İş Merkezinde yer almaktadır. Bir dönemin efsanesi olan kanal 2000’li yılların başında yavaş yavaş çöküş dönemine girdi ve yayın hayatına son verdi..